اصول طراحی مطب دندانپزشکی باید بهگونهای انجام شود که بیمار در آن فضا حس آرامش و رضایتمندی داشته باشد. مطب دندانپزشکی جزو مکانهای پر رفت و آمد به شمار میرود که حداقل هر فردی برای یکبار هم که شده به آنجا مراجعه کرده است. این فضا باید دارای طراحی حرفهای از نظر عملکردی باشد. در این صورت درمان بیماران راحتتر صورت میگیرد.
مطب دندانپزشکی از بخشهای متفاوتی تشکیل شده است و هر بخش با توجه به کارایی که دارد، باید از طراحی متفاوتی برخوردار باشد. هدف از طراحی این فضا، کمک به بهبود سریعتر بیماران است. بنابراین استفاده از متریالهای مناسب، رنگبندی روشن، نورپردازی حرفهای، تجهیزات متفاوت و غیره مهمترین عواملی به شمار میروند که در طراحی داخلی و چیدمان مطب دندانپزشکی دارای اهمیت هستند.
اگر برای طراحی این فضا نیاز به دانستن اصول طراحی و نکات مهم در این خصوص دارید، با مطالعه این مقاله به راحتی با قواعد طراحی این فضا آشنا میشوید.
فاکتورهای مهم در اصول طراحی مطب دندانپزشکی چیست؟
طراحی این مکان بسیار نزدیک به طراحی سایر مکانهای بهداشتی و درمانی است. زیرا این فضا برای درمان مشکلات مربوط به دهان و دندان مراجعهکنندگان ساخته میشود و باید از طراحی استانداردی برخوردار باشد. شاید سوال بسیاری از شما این باشد که طراحی استاندارد دندانپزشکی چگونه است و چه فاکتورهایی در آن اهمیت دارند؟
از آنجایی که اصل طراحی این فضا بر آرامش بیمار و راحتی دندانپزشک استوار است، هر چقدر بهطور دقیق از این پارامترها استفاده شود، طراحی مطب حس بهتری را به افراد حاضر در آنجا القا میکند. در این صورت میزان رضایتمندی بیماران از دندانپزشک مورد نظر نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در ادامه این فاکتورها را بررسی میکنیم.
- استفاده از نورپردازی و تهویه طبیعی و مصنوعی
- طراحی فضاهای متفاوت مانند: نشیمن، معاینه و درمان بیماران
- چیدمان تجهیزات متناسب با کاربری بخشهای متفاوت دندانپزشکی
- استفاده از بافت و متریال مناسب در طراحی فضای اطراف یونیت دندانپزشکی
- رنگبندی دیوارها متناسب با تجهیزات موجود در فضا
فاکتورهای مهم در اصول طراحی مطب دندانپزشکی کدام موارد هستند؟
نورپردازی و تهویه طبیعی و مصنوعی چه تاثیری در اصول طراحی مطب دندانپزشکی دارد؟
مطب یا کلینیکهای دندانپزشکی از جمله مکانهای بهداشتی به شمار میروند که رفت و آمد در آنجا زیاد است. بدون شک تهویه و نور طبیعی بهترین گزینه برای کاهش انتقال بیماریها و ایجاد فضایی مطبوع خواهد بود. نور و تهویه طبیعی موجب افزایش کارایی فضای درمانی و میزان رضایتمندی از آن محیط میشود. طراحی یک پنجره در فضای نشیمن و انتظار در ورود نور طبیعی به داخل مطب و بزرگتر دیدن شدن آن نیز موثر است.
نورهای مصنوعی نیز باید با شدت ملایم و غیر مستقیم در فضای نشیمن یا پذیرش اجرا شوند. در داخل مطب پزشک استفاده از نور مستقیم ضروری است. زیرا دندانپزشکی کاری بسیار ظریف به شمار میرود و نیاز به دقت بالایی دارد. برای دید بهتر دندانپزشک، این نور در بالای یونیت قرار میگیرد. نور مصنوعی در مطب دندانپزشک باید بهگونهای باشد که از ایجاد سایه روی بیمار جلوگیری کند و مانع از خم شدن زیاد دندانپزشک در طی انجام خدمات دندانپزشکی شود.
طراحی فضاهای متفاوت دندانپزشکی باید چگونه باشد؟
اصول طراحی مطب دندانپزشکی با توجه به فضاهای موجود در آن انجام میشود. این فضاها شامل: پذیرش، فضای انتظار یا نشیمن بیمار، اتاق یا یونیت درمان، سرویس بهداشتی، اتاق معاینه یا مشاوره و اتاق عکسبرداری میشوند. این فضاها باید در موقعیت مناسب خود قرار گیرند و طراحی هر کدام از آنها باید بر اساس اصول مشخصی انجام شود.
بهعنوان نمونه اتاق مشاوره یا پذیرش باید در کنار اتاق درمان یا یونیت قرار گیرد که دندانپزشک بعد از ویزیت بیمار بهسرعت درمان را شروع کند. این اتاقها باید از تجهیزات متفاوتی برخوردار باشند که بیمار در طی ویزیت یا درمان احساس راحتی کند. چیدمان این فضاها نیز باید بر اساس رنگبندی دیوار، نور محیط، ابعاد فضا، متریال مورد استفاده و غیره انجام شود. در این صورت تاثیرگذاری فضا نیز افزایش پیدا میکند.
اصول طراحی مطب دندانپزشکی با فضاهای متنوع به شکلی مدرن انجام میشوند.

در طراحی فضای اطراف یونیت دندانپزشکی باید چه پارامترهایی را در نظر گرفت؟
بدون شک یکی از پارامترهایی که در طراحی تمامی فضاها بهخصوص طراحی مطب دندانپزشکی باید به آن توجه شود، نوع متریال به کار رفته در محیط است. در این صورت علاوه بر ایجاد فضایی با زیبایی خیرهکننده، عملکرد آن محیط نیز افزایش پیدا میکند. کارفرما باید بودجه خود در هنگام انتخاب متریال را نیز در نظر بگیرد و متناسب با آن متریال مناسبی را انتخاب کند.
برای فضای اطراف یونیت دندانپزشکی بیشتر اوقات از متریالهای مات در کف، سقف و دیوارها استفاده میشود. زیرا سطوح براق در انعکاس نور و بازتاب آن تاثیر بسیاری دارند و ممکن است در عملکرد دندانپزشک اختلال ایجاد کنند.
در اتاق درمان فاصله بین یونیت و دندانپزشک بسیار مهم است. زیرا دندانپزشک و دستیار او برای جابهجایی به فضای مشخصی نیاز دارند. این فضا بیشتر اوقات بین ۲ الی ۳ متر برای محیطهای بزرگ و حدود ۲ متر برای محیطهای کوچک در نظر گرفته میشود. یکی دیگر از پارامترهای مهم در طراحی این فضا، جایگذاری درست لولههای آب و سیمهای برق است. این تاسیسات باید در محفظهای زیر یونیت دندانپزشکی قرار گیرند.
رعایت فاصله اطراف یونیت در اصول طراحی مطب دندانپزشکی باید مورد توجه قرار گیرد.
رنگبندی دیوارها چه نقشی در طراحی فضای داخلی مطب دندانپزشکی دارد؟
مطب دندانپزشکی از جمله محیطهایی است که طراحی آن باید القاکننده حس آرامش و تمیزی در بیماران شود. به همین دلیل رنگ دیوارها، سقف و کف باید با توجه به اصول مشخصی انتخاب شود. در بیشتر مواقع رنگهای خنثی و ملایم در طراحی مطب دندانپزشکی استفاده میشود. زیرا این رنگها در کاهش استرس، بزرگتر دیده شدن فضا، ایجاد حس تمیزی و زیبایی محیط نقش مهمی دارند.
ترکیب رنگ سفید با برخی از رنگهای اصلی مانند: قرمز، سبز و آبی نیز تضاد و هارمونی متعادلی را در فضا ایجاد میکند. این نوع رنگبندی باید با نورپردازی محیط نیز در تعادل باشند و موجب خیرگی و افزایش شدت نور در محیط نشوند.
در طراحی فضاهای داخلی کلینیک دندانپزشکی چه ضوابطی مهم است؟
برخی از اصول مهم در طراحی دندانپزشکی و استانداردهای آن بهصورت زیر بیان میشوند:
- تمامی اتاقهای مطب دندانپزشکی باید از نور و تهویه طبیعی برخوردار باشند.
- سیستم لولهکشی آب سرد و گرم در ساختمان وجود داشته باشد.
- اتاق استریل باید دارای فضایی برای قرارگیری اتوکلاوسونیک، سینک شستشو، کابینت، قفسه و سایر تجهیزات باشد.
- سرویس بهداشتی این فضا باید با متریال ضد لغزنده و با ایمنی بالا ساخته شود.
- تاسیسات سیمکشی برق باید از نوع توکار باشد.
اصول طراحی مطب دندانپزشکی بر اساس ضوابط استاندارد انجام میگیرد.
ما در استودیو معماری ۴ بهدلیل برخورداری از تیم حرفهای، مجرب و باسابقه در زمینه طراحی و اجرای پروژههای ساخت و ساز، به شما کمک میکنیم که در مدت زمان کوتاهی به مطب دندانپزشکی ایدهآل خود برسید.
تمامی طراحیهای داخلی و خارجی این فضا همراه با طراحی تجهیزات داخلی آن مانند مبلمان و غیره توسط تیم حرفهای ما انجام میشود. این تیم با در نظر گرفتن خواست کارفرما و رعایت اصول طراحی، فضایی زیبا، کاربردی و بسیار آرامشبخش را برای افراد مراجعهکننده یا ساکن در آن محیط ایجاد میکند.
در نتیجه
امروزه بسیاری از افراد به اصول طراحی مطب دندانپزشکی میپردازند که از بین آنها تنها عدهای محدود قادر به طراحی اصولی و حرفهای این فضا هستند. زیرا طراحی این محیط باید بر اساس کوچکترین جزئیات و اصول معماری انجام شود، در غیر این صورت میزان رضایت بیماران، کارکنان و دندانپزشک از محیط مورد نظر کاهش پیدا میکند.
استفاده از رنگ مناسب در دیوارها، سقف و کف، نورپردازی مصنوعی و طبیعی، فضای نشیمن جذاب، تهویه طبیعی، چیدمان درست فضا و غیره از جمله پارامترهایی هستند که در طراحی داخلی مطب دندانپزشکی نقش دارند. این محیط از نظر قرارگیری تاسیسات آب، برق و گاز نیز باید بهصورت اصولی و بسیار متفاوت از سایر فضاها ساخته شود. همچنین یونیت دندانپزشکی نیز باید در مکانی قرار گیرد که با این تاسیسات در ارتباط باشد.