داروخانه نوید

در راستای تحقق نیاز کارفرما به تبدیل یک ساختمان سه‌طبقه با کاربری پیشین تجاری-خدماتی به محیطی با کاربری بهداشتی-درمانی، پروژه‎ی داروخانه نوید به عنوان سومین تجربه ما در حوزه طراحی داروخانه‌های بهداشتی-درمانی در دفتر معماری شماره چهار است که طرحی نو در میان پروژه‎های مشابه محسوب می‎شود. این پروژه با بهره‌گیری از تجربه‎های موفق پروژه‌های پیشین محسوب می‎شود که پاسخگوی نیازهای خاص کاربران در ارائه‎ی خدمات درمانی و آرایشی-بهداشتی با استانداردهای تعریف شده یاد می‎شود و به عنوان الگویی نوین در طراحی فضاهای بهداشتی مطرح شده است.

یکی از محورهای اصلی در فرآیند طراحی، استفاده حداکثری از میزان نور طبیعی در فضاهای داخلی بود. با توجه به محدودیت‌های نوردهی در طرح قبلی ساختمان، تصمیم به تغییر رویکرد نسبت به نما اتخاذ گردید. از این رو، نما به صورت شیشه‌ای تا دو طبقه کشیده شد تا بتوان در هر دو طبقه، به‌گونه‌ای مناسب، نور طبیعی را به داخل فضا هدایت نمود. در عین حال، در طبقه آخرکه نیاز به نور طبیعی کمتری نسبت به دیگر  فضاها بود، با ایجاد شکاف در سقف، نور طبیعی را به داخل فضا هدایت کردیم و با حذف کردن برخی از جداره های پیشین و استفاده از شیشه، نور طبیعی را به دیگر فضاهای داخلی انتقال دادیم و به تبع آن، به تقویت ارتباط بصری میان فضاهای مختلف کمک شد. همچنین نور کامل و مناسب برای رشد گیاهان دیواره سبز طراحی شده در پروژه فراهم شد.

فضای داخلی داروخانه به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که در لحظه ورود مراجعان، دید نخست آن‌ها به بخش دارویی باشد؛ جایی که ساده‌ترین و مهم‌ترین نیازهای بیماران پاسخ داده می‎شود.

پس از مطالعات و امکان سنجی بسیار به نسبت پروژه های مشابه، این برنامه‌ریزی فضایی با دقت بسیار بالا انجام شده است تا هر یک از بخش‌های داروخانه از نظر عملکردی و ارتباطی با یکدیگر در یک کل منسجم، هماهنگ عمل کنند و از تداخل عملکردی میان بخش‌های مختلف جلوگیری شود. سپس از راه ارتباط دستگاه پلکان و آسانسور در انتهای ساختمان به فضای مدیریت و اداری در طبقه اول راه یافته می‎شود. درکل در ساختمان، تفکیک حریم کارکنان قسمت اداری، کارکنان تحویل دارو، و مدیریت رعایت شده است تا تداخل عملکرد متفاوت هرکدام، سبب مزاحمت دیگری نشود و عملکرد داروخانه بهینه‎تر باشد. در طبقه‎ی بالایی، علاوه بر انبار دارو، آشپزخانه در کنار آن طراحی شده است تا از لحاظ کاربردی پاسخگوی نیازهای پرسنل باشد. همچنین، مکان‌یابی موتور آسانسور و تأسیسات ساختمانی به گونه‌ای صورت گرفته که دسترسی و عملکرد بهینه تمامی سیستم‌ها در نظر گرفته شود.

یکی از ویژگی‌های برجسته در این پروژه، بازنگری در طراحی نمای خارجی ساختمان است. از یک سو، تغییر فرآیند نوردهی از طریق گسترش نمای شیشه‌ای به دو طبقه، فضای داخلی را با ورود نور طبیعی بیشتر و ایجاد حس سرزندگی تقویت می‌کند؛ از سوی دیگر، استفاده از دو لایه نمای فلزی (stretch metal) با الگوی سه‌بعدی و  ایده گرفته با نام داروخانه با حروف لاتین، نه تنها به تقویت جذابیت دیداری نما کمک نموده، بلکه حس دعوت‌کنندگی و کنجکاوی در مواجهه با نما را برای مراجعان به ارمغان می‌آورد. در طرح فوقانی نما، تبلور حس داخلی ساختمان با استفاده از نمای فلزی به‌گونه‌ای بیان شده که پیوند بصری میان فضای داخلی و خارجی به وضوح انتقال ‌یابد. انتخاب رنگ و مصالح کاملا هماهنگ بوده و با استفاده از طیف‌های طوسی روشن، خاکستری و سفید، در کنار اجرای دیوار سبز عمودی از طبقه همکف تا بالاترین طبقات، به تقویت حس شفافیت و وضوح داده‌های بصری موجود در فضا کمک شایانی نموده است.

در انتخاب مصالح، جهت شکستن الگوهای مرسوم در طراحی داروخانه‌ها و ایجاد تنوع بصری، از دو نوع مصالح استیل و شیشه بهره گرفته شده است. استفاده از این مصالح نه تنها بر بهبود بهداشت محیط و حس شفافیت در ارائه محصولات تأکید دارد، بلکه دوام و استحکام بالای آن‌ها نیز با تأکید کارفرما بر پایداری و دوام عناصر طراحی همسو می‌باشد. به علاوه، در رابطه با سقف‌ها، با حذف سقف‌های کاذب پیشین و استفاده از حداکثر ارتفاع موجود سقف با طراحی اکسپوز و به رنگ سفید با جزئیات کاملا طراحی شده و با توجه به در دیدرس بودن تمام تأسیسات، حس گستردگی فضا افزایش یافته و در عین حال با رنگ سفید عناصر سقف اکسپوز، حس صنعتی و خشک معمول این نوع سقف تلطیف یافته است.

پروژه داروخانه نوید با تلفیق هوشمندانه‌ای از نور طبیعی، تقسیم‌بندی دقیق فضایی و توجه به جزئیات معماری و استفاده حداکثری از گیاهان طبیعی، موفق به خلق محیطی روشن، مدرن و دلپذیر گردیده است. این پروژه نشان از تعهد به ارائه‎ی خدمات بهداشتی با کیفیت، رعایت استانداردهای معماری بروز و توجه به نیازهای مراجعان دارد. بهره‌گیری از مصالح با دوام در بخش‎های مختلف مانند جزئیات قفسه‎بندی‎ها و طراحی نمای دعوت‌کننده، داروخانه نوید را به الگویی برجسته در معماری فضاهای بهداشتی در محدوده تبدیل می‎کند.

در نهایت در مکانی که جسم در جستجوی سلامتی است، معماری وظیفه دارد فضایی بیافریند که روح را آرامش بخشد. هر فضایی که با اندیشه شکل گیرد، می‎تواند نه تنها پناهگاهی برای جسم، بلکه نویدبخش آرامش روان باشد. امید داریم روزی فرا رسد که بیماری دیگر معنایی نداشته باشد و داروخانه‎ها جای خود را به فضاهای تندرستی و شادابی بسپارند. تا آن روز، ما با خلق محیط‎هایی الهام‎بخش، شفابخشی را نه تنها در درمان، بلکه در تجربه‎ی زیستن جستجو می‎کنیم.