بهطور کلی طراحی مطب دندان پزشکی باید بهگونهای باشد که کارکرد مطب را نشان دهد. در مطب دندان پزشکی ساختار و محیط داخلی از نمای خارجی آن اهمیت بیشتری دارد، زیرا فضای داخلی مطب تعیین میکند چه خدماتی با چه کیفیتی در آنجا قرار است ارائه شود.
برای اینکه مطب دندان پزشکی به بهترین شکل ممکن طراحی شود باید خود را جای مراجعه کنندگان قرار دهید. نیازهای آنها را از این دید خودشان بهتر درک خواهید کرد. در ابتدای فرآیند طراحی مطب دندان پزشکی باید اهداف خود را از طراحی مشخص کنید. در مرحله بعد باید ارزیابیها و اندازه گیریهای لازم را انجام دهید.
از خود سولات مهم را بپرسید. سوالاتی درباره خدمات دندان پزشکی، تعداد کارکنان، تعداد اتاقهای لازم، ابعاد مورد نیاز برای بخشهای مختلف مطب، طراحی سالن انتظار و تجهیزات دندان پزشکی. در ادامه به همه سوالات شما در این باره پاسخ میدهیم.
طراحی مطب دندان پزشکی مجهز و مدرن
برای طراحی مطب دندان پزشکی به چه مواردی باید توجه کرد؟
قبل از طراحی داخلی هر فضایی ابتدا باید چک لیستی برای اهداف خود تهیه کنید. طراحی مطب دندان پزشکی هم از این قاعده مستثنی نیست. این چک لیست باید شامل موارد مهمی باشد که در هر مطب دندان پزشکی ضروری هستند.
یکی از مهمترین مواردی که باید در نظر بگیرید این است که چگونه میخواهید یک فضای کلی را به قسمتهای مختلف تقسیم کنید. نمودارهای بلوکی به شما کمک میکنند نیازها و انتظارات خود را مشخص کنید. سپس این نمودارها به شکل طراحیهای واقعی در میآیند.
قبل از اینکه جزئیات طراحی را اضافه کنید باید خواستههای خود را دقیقاً بدانید. مطب دندان پزشکی شامل بخشهای مختلفی است. این بخشها بهطور کلی شامل اتاقهای مخصوص خدمات درمانی، اتاق دندانپزشک و سالن انتظار میشود.
در طراحی مطب دندان پزشکی باید همه این فضاها را در نظر بگیرید: اتاق دندانپزشک، اتاقهای درمانی، اتاق عکسبرداری (در صورت نیاز)، اتاق کارکنان، بخش پذیرش، آبدارخانه، سالن انتظار و بخش اداری (برای مدارک و پروندهها).
عوامل مهم قبل از طراحی مطب دندان پزشکی
قبل از اینکه محل مورد نظر خود برای ایجاد مطب دندان پزشکی انتخاب کنید باید ابتدا به ۳ مورد توجه داشته باشید. این عوامل روی مطب شما تاثیر زیادی میگذارند.
موقعیت جغرافیایی مطب دندان پزشکی
انتخاب محل و منطقه مطب دندان پزشکی تصمیم سخت، شخصی و بسیار مهم است. بهتر است در محلههای مرکز شهر، جایی که رفت و آمد زیاد باشد، مطب خود را بزنید. محله انتخابی شما نباید از مطبهای دندان پزشکی اشباع شده باشد و ترجیحاً به درمانگاهها و داروخانهها نزدیک باشد.
برای اینکه بهترین منطقه را برای مطب دندانپزشکی انتخاب کنید، این کارها را انجام دهید:
- انتظاراتی که از مطب رویایی خود دارید را مشخص کنید؛
- برنامه کاری و تصویری که از مطب در ذهنتان دارید را مرور کنید؛
- نیازهای آن منطقه را در نظر بگیرید.
باید توجه داشته باشید منطقهای که انتخاب میکنید دارای زیرساختهای لازم برای رونق دادن به کسب و کار شما باشد.
اندازه مطب دندان پزشکی
یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب مکان مناسب برای مطب دندان پزشکی اندازه آن است. برای اینکه ببینید چه مقدار فضا برای مطب نیاز دارید، به این عوامل مهم توجه کنید. این عوامل اندازه مطب را تعیین میکنند.
- میزان رفت و آمد در مطب
- حجم تجهیزات دندان پزشکی
- نوع و تنوع خدمات درمانی
- تعداد کارکنان مطب
اندازه مطب دندان پزشکی باید در حدی باید که حداقل ۲ یونیت دندان پزشکی را در خود جای دهد. سالن انتظار هم باید ظرفیت جای دادن حداقل ۵ نفر را داشته باشد. این مقادیر برای مطبهای کوچک هستند و حداقل ابعاد لازم را نشان میدهند. طبیعتاً هر چه تعداد یونیتها بیشتر باشد و خدمات بیشتری ارائه دهید، نیاز به فضای بزرگتری دارید.
وجود جا پارک و پارکینگ در نزدیکی مطب دندان پزشکی
پارکینگ و جاپارک مناسب مورد مهمی هم برای کارکنان و هم بیماران است. پیدا کردن جاپارک راحت تاثیر مثبتی روی نظر بیماران درباره مطب شما دارد.
بسیاری از ساختمانها و برجهای پزشکی و اداری بزرگ دارای پارکینگ طبقاتی شخصی- با ظرفیت کافی برای کارکنان و بیماران- هستند. ساختمانی که چنین محلی برای پارک کردن ماشینها داشته باشد، بهترین گزینه برای زدن مطب دندان پزشکی است.
بدیهی است که همه نمیتوانند از پس هزینههای مطب در ساختمان پزشکیهای بزرگ و مجهز برآیند. ساختمانهای کوچکتر هم معمولاً دارای پارکینگ جداگانه هستند، اما این پارکینگها ظرفیت کمتری دارند و فقط برای پارک ماشینهای دندانپزشک و کارکنان مناسباند.
در صورتی که مطب شما پارکینگ شخصی با فضای کافی ندارد، بهتر است مطب را در محلی انتخاب کنید که به پارکینگی مجهز نزدیک باشد.
عوامل تاثیرگذار در طراحی داخلی دندان پزشکی
روشهای زیادی برای طراحی داخلی مطب دندان پزشکی وجود دارد. برای اینکه بهترین فضا را برای مطب خود ایجاد کنید و بهترین نتیجه ممکن را بگیرید به توصیههای طراح خود گوش دهید. آنها دانش، تجربه و خلاقیت لازم برای انتخاب بهترین مصالح و ارائه کاربردیترین و زیباترین طراحی را دارند.
در طراحی داخلی مطب دندان پزشکی باید حتماً عوامل زیر را در نظر بگیرید.
نصب تابلوی چشمگیر
مراجعه کنندگان از طریق تابلو میتوانند مطب را پیدا کنند. در فضای خارجی ساختمان تابلویی با ابعاد مناسب نصب کنید. علاوه بر این داخل پاگرد ساختمان، در تابلوی راهنمای طبقات و واحدها هم باید تابلویی برای معرفی مطب داشته باشید.
.
در آخر تابلویی کوچک هم روی در مطب دندان پزشکی یا کنار در نصب کنید. در مطبهای بزرگ باید برای هر اتاق تابلوهایی جداگانه هم نصب شوند که مراجعه کننده را بهتر راهنمایی کنند.
نورپردازی داخلی مناسب
عملیات دندان پزشکی بسیار حساس است و جزئیات زیادی دارد؛ بنابراین مطب دندان پزشکی باید دارای نور مناسبی باشد. استفاده از نور طبیعی در اتاقهای خدمات درمانی بهترین راه برای تامین نور مناسب است. همچنین دید داشتن به فضای بیرون به بیمار آرامش بیشتری میدهد.
برای زیبایی بیشتر میتوان از پنجرههای دکوراتیو هم استفاده کرد. توجه داشته باشید که تجهیزات دندان پزشکی حتماً باید دارای منبعهای نور جداگانه باشند.
در فضاهای مختلف مطب دندان پزشکی میتوان از نورپردازیهای تزئینی هم استفاده کرد. این نورها نمایی خلاقانهتر و فضایی آرامش بخش برای مطب ایجاد میکنند. نور مخفی و لامپهای تزئینی در سالن انتظار یکی از عنصرهای تاثیرگذار است.
نقاشی فضاهای مختلف
بر خلاف گذشته که در مطبها به رنگ فضاها توجه زیادی نمیشد، امروزه رنگ به یکی از عناصر مهم در طراحی داخلی مطب تبدیل شده است. در طراحی مطب دندان پزشکی باید از رنگهایی استفاده شود که برای مراجعه کنندگان جذاب و آرامشبخش باشد.
رنگهایی که برای سقف، کف، دیوارها و تجهیزات انتخاب میشوند باید تا حد ممکن با یکدیگر هماهنگی و تناسب داشته باشند. هر چه ایدههای نوآورانهتری به کار ببرید، تاثیر بیشتری روی مراجعه کنندگان میگذارید.
برای انتخاب بهترین ترکیب رنگی برای طراحی مطب دندان پزشکی باید کمی از علم روانشناسی رنگها کمک بگیرید. این علم ثابت کرده که برخی رنگها آرامش بیشتری را در بیننده ایجاد میکنند. بهتر است در رنگآمیزی اتاقهای درمانی بیشتر از این دسته رنگهای آرامش دهنده استفاده کنید.
سالن انتظار و راهروها باید دارای رنگهای جذاب و روشنی باشند که حوصله مراجعهکننده را سر نبرند.
طراحی فضای کف
گزینههای متنوعی برای کف مطب وجود دارند. برای طراحی فضای کف مطب دندان پزشکی میتوان از سنگ، سرامیک، چوب، کاشی و حتی ترکیبی از این موارد استفاده کرد. در بیشتر مطبها از سرامیک و کاشی برای پوشش کف استفاده میشود. این دو ماده بهدلیل اینکه قابل شستشو هستند بهترین گزینه برای مطب دندان پزشکی اند، مخصوصاً برای واحدهای درمانی.
اگر متریال دیگری را برای کف مطب در نظر دارید باید قابل شستشو بودن آن را حتماً در نظر بگیرید. در بخشهایی مثل سالن انتظار و اتاق دندانپزشک کفپوشهای چوبی فضایی شیک و گرم را به وجود میآورند. توجه داشته باشید پوشش کف بدون شکستگی و درز باشد.
طراحی دیوارهای مطب دندان پزشکی
نقاشی دیوارها راهی ارزان و ساده برای روح بخشیدن به فضای مطب است. اگر دنبال راههای خلاقانهتر و جدیدتری برای طراحی دیوار مطب هستید، امروزه دیوارپوشها و کاغذ دیواریهای متنوعی در بازار موجود هستند که طرحهای پیچیدهتر و زیباتری دارند.
انواع کاغذدیواری در بافتها، طرحها و رنگهای متنوع فضای مطب را از این رو به آن رو میکنند. کاغذ دیواری را بیشتر در فضاهای اداری مطب (بخش پذیرش، سالن انتظار و اتاق دندانپزشک) به کار میبرند. استفاده از کاغذ دیواری مناسب در سالن انتظار و بخشهایی که بیمار بیشتر در آنها رفت و آمد دارد، جنبه تبلیغاتی مطب را بهبود میدهد.
علاوه بر کاغذدیواری دیوارپوشهای دیگری هم هستند که به دیوارهای مطب جلوهای خاص میبخشند. انواع دیوارپوشهای PVC، MDF و پلی استایرن در باز موجود اند. این پوششهای دیواری مطب شما را مدرنتر نشان خواهند داد.
دیوارهای ساختمانهای قدیمیتر معمولاً دارای ترک و نقص اند. خوبی استفاده از کاغذ دیواری و دیوارپوش این است که ایرادهای دیوار را هم میپوشانند.
طراحی سقف مطب
سقف مطب یکی دیگر از عناصر مهم در چشم بیننده است. طراحی سقف نباید طوری باشد که بیمار را خسته کند؛ زیرا بیمار قرار است مدتی را در آن مطب بگذراند. در طراحی مطب دندان پزشکی امروزی بیشتر از سقفهای کاذب و کناف استفاده میشود. نصب این سقفها آسان است و زمان زیادی نمیبرد.
سقفهای کناف را میتوان به شکلها و رنگهای مختلفی طراحی کرد. بهتر است سقف مطب یکنواخت نباشد و دارای اختلاف ارتفاع باشد. نورپردازی یکی از عوامل مهم در طراحی سقف است. گذاشتن نور مخفی در سقف، زیبایی آن را دو چندان میکند.
ارتفاع سقف مطب دندانپزشکی هم عامل مهمی است که باید در نظر گرفته شود. ارتفاع سقف باید برای جا دادن یونیتهای دندان پزشکی و کابینتهای مخصوص مناسب باشد. سقف استاندارد برای مطب دندان پزشکی معمولاً ۷/۲ متر است.
طراحی بخشهای مختلف مطب دندان پزشکی
مواردی که در بالا گفتیم همگی از موارد اولیه بسیار مهمی هستند که در طراحی مطب دندان پزشکی باید در نظر بگیرید. با این حال نکات مهم محدود به آن موارد نمیشوند. برای طراحی مطب باید به این نکات هم توجه کنید.
طراحی اتاق یونیتهای دندان پزشکی
یونیت دندان پزشکی مهمترین عنصر در هر مطب است. هر مطب دندان پزشکی باید فضای کافی برای جای دادن یونیتهای لازم را داشته باشد. مساحت لازم برای هر یونیت دندان پزشکی- بدون کابینتهای دندان پزشکی- حدود ۱۰ متر مربع است.
یونیتها در اتاق باید طوری قرار گیرند که در هر طرف دارای حداقل ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی متر فضای خالی باشند. بهتر است هر یونیت در اتاقی جداگانه گذاشته شود، یا اگر قرار است در اتاقی بزرگ دو یا چند یونیت قرار گیرد، با استفاده از دیوار از هم جدا شوند.
اتاق استریل
در مطب دندان پزشکی باید اتاقی تحت عنوان اتاق استریل وجود داشته باشد. این اتاق برای نگهداری داروها و وسایل استریل مربوط به دندان پزشکی است. اتاق استریل باید یخچال دارو، کابینت، سینک شستشو و قفسه داشته باشد.
فقط کارکنان اجازه وارد شدن به این اتاق را دارند، پس حتماً باید خارج از اتاق هشداری برای اطلاع بیماران نوشته شود. سطل زبالههایی که برای پسماندهای خطرناک و نوک تیز استفاده میشوند هم در این مکان جای میگیرند.
سالن انتظار
در سالن انتظار باید امکانات لازم برای راحتی (مثل آبسردکن و سطل زباله) بیمار قرار داده شوند. تعداد صندلیهای سالن باید متناسب با اندازه سالن و تعداد مراجعه کنندگان معمولاً مطب باشد. برای اینکه در مدت زمان انتظار بیمار خسته نشود بهتر است روی میز وسط سالن تعدادی مجله یا بروشور علمی قرار دهید.
اتاق کارکنان و آبدارخانه
کارکنان باید دارای فضایی جداگانه برای قرار دادن لباسها و لوازم شخصی خود باشند. این مکان باید طراحی راحتی داشته باشد و بتوان در آن استراحت کرد. آبدارخانه باید دارای تعدادی کابینت، گاز و یخچال باشد. این موارد از وسایلهای ضروری هر مطب مجهزی هستند.
بازسازی مطب دندان پزشکی
برای باز کردن مطب دندان پزشکی لازم نیست حتماً سراغ واحدهای نوساز بروید، واحدهای قدیمی را هم میتوان با کمک متخصصان طراحی ماهر تبدیل به واحدی مدرن و شیک کرد.
در پروژه بازسازی مطب دندان پزشکی باید طرحهای مورد نظر خود را متناسب با فضاها و امکانات موجود در واحد مطابقت دهید. همچنین باید بودجهای را برای بازسازی کنار بگذارید.
سخن آخر
ظاهر مطب دندان پزشکی بیان گر این است که شما تا چه حد بهراحتی مراجعه کنندگان خود اهمیت میدهید. طراحی مطب دندان پزشکی باید آن قدر خوب باشد که علاوه بر جذب مراجعه کننده، او را ترغیب به استفاده از خدمات شما کند.